"Google khảo cổ" mở đường cho các nhà khoa học
Một nhóm các nhà nghiên cứu ở Isarel tiết lộ đang phát triển một chương trình máy tính có thể giải mã được những ngôn ngữ cổ đại, từ đó mở ra khả năng tạo nên một "Google dành cho ngành khảo cổ".
Chương trình này sử dụng thuật toán nhận dạng mẫu, tương tự như phương pháp các trung tâm khoa học hình sự vẫn dùng để nhận dạng và so sánh dấu vân tay tội phạm.
Nhưng ở trong trường hợp này, chương trình này sẽ sử dụng thuật toán để nhận dạng chữ cái, từ ngữ và ngay cả những kiểu chữ viết tay của người cổ. Bằng cách đó, các nhà sử học và các nhà khảo cổ học sẽ tiết kiệm được hàng giờ ngồi phân tích đống tài liệu hoặc mẫu vật.
“Bằng phương pháp nhận dạng mẫu như vậy, máy tính có thể tái tạo lại những bản thảo đã bị phai màu do thời gian hay thậm chí bị sao chép đè lên với tỷ lệ chính xác rất cao”, Itay Bar-Yosef, một nhà nghiên cứu thuộc Đại học Ben-Gurion (Isarel) cho biết.
"Càng phân tích nhiều mẫu văn tự, chương trình sẽ càng trở nên chính xác và nhanh nhạy hơn", Bar-Yosef khẳng định.
Cụ thể, máy tính sẽ làm việc với bản copy đã được số hóa của những văn bản cổ. Mỗi pixel của hình ảnh trang văn bản được sẽ được đánh số tùy theo độ sáng của nó. Sau đó chữ viết được tách ra khỏi nền tài liệu và máy tính sẽ phân tích riêng từng hàng, từng từ và từng chữ một.
Chương trình này cũng có thể phân tích chữ viết tay và cả phong cách chữ viết, từ đó cho phép "lấp trống" ở những đoạn chữ bị bẩn hoặc mờ, khiến mắt thường không thể phân biệt được.
Hiện các nhà nghiên cứu đang tập trung vào việc giải mã chữ Do Thái cổ. Nhưng họ cho biết chương trình này cũng có thể giải mã những ngôn ngữ khác.
Nhóm các nhà nghiên cứu này cũng đã công bố sản phẩm của mình đồng thời vẫn đang tiếp tục phát triển thêm. Dự kiến nó sẽ được giới thiệu trên tạp chí học thuật Pattern Recognition vào tháng 12 tới. Hiện tại, chương trình này đã được đưa lên web để tham khảo.
Ông Bar-Yosef tiết lộ, chương trình sẽ được đưa vào phục vụ việc nghiên cứu giảng dạy trong 2 năm nữa.
Đồng thời với việc số hóa những tài liệu khảo cổ một cách rộng rãi, các nhà nghiên cứu cho biết có thể tạo ra một cỗ máy tìm kiếm dựa trên cơ sở chương trình này nhằm giúp tra cứu bất cứ tài liệu viết tay cổ nào.
Uri Ehrlich, một chuyên gia về kinh cổ xưa, đồng sự của Bar-Yosef trong nhóm nghiên cứu khẳng định rằng với sự giúp đỡ của chương trình này, các nhà khảo cổ và sử học sẽ chỉ mất vài phút để hoàn thành công việc mà bình thường họ phải mất đến vài năm.
"Khi lượng dữ liệu số hóa đạt đến mức cần thiết, người ta có thể tái tạo lại một cuốn sách hoàn chỉnh thậm chí khi nó đã bị chia nhỏ và rải rác ở khắp nơi trên thế giới", Ehrlich cho biết.
